Tarayıcınızda JavaScript'i Etkinleştirm

Heyecan verici bir dönemdeyiz. Son birkaç yıl içinde JavaScript'in kullanımı sınırlı bir bilgiden önemli bir web geliştirme becerisine dönüştü. Günümüzde, JavaScript web için o kadar vazgeçilmez hale geldi ki çoğu internet tarayıcısı sadece JavaScript'i çalıştırmak için özel bir motor kullanmaya başlamıştır.

JavaScript, web üzerinde kullanım için harika bir teknolojidir ve tarayıcınızdaki tüm web sitelerinde devre dışı bırakılması asla önerilmez. En popüler web siteleri Java tabanlıdır. Bu da web sitelerinin, keyifli bir kullanıcı deneyimi sağlayan etkileşimli özellikleri JavaScript'i kullanarak çalıştırdıkları anlamına gelir.

JavaScript devre dışı bırakıldığında tarayıcınız görüntülü reklamlar, animasyonlar veya ses gibi etkileşimli özellikleri çalıştıramaz ya da gösteremez. Neyse ki JavaScript'in etkinleştirilmesi oldukça basit. Ayrıca, JavaScript'i tamamen kapatmak yerine site bazında devre dışı bırakabilmenizi sağlayan belirli yollar da vardır.  

Tarayıcınızda JavaScript'i devre dışı bıraktıysanız ve şimdi etkinleştirmek istiyorsanız size yardımcı olabiliriz. Bu kılavuzu JavaScript'i en sık kullanılan beş tarayıcıda etkinleştirme konusunda size yol göstermek amacıyla hazırladık. Buna ek olarak, JavaScript'in ne olduğu, hangi amaçlarla kullanıldığı ve JavaScript ile gerçekte neler yapabileceğiniz konusunda da size yol göstereceğiz.

İnternet tarayıcınızdaki JavaScript etkindir. Eğer JavaScript’i devre dışı bırakırsanız, bu metin değişecektir.

Web geliştiricilerine yönelik talimatlar

Komut dosyasının devre dışı bırakıldığı kullanıcıları, JavaScript'in en sık kullanılan altı tarayıcıda nasıl etkinleştirileceği konusunda eğitmek için bu siteye link vermeyi düşünebilirsiniz. Aşağıdaki kodu serbestçe kullanabilir ve ihtiyaçlarınıza göre değiştirebilirsiniz.

<noscript>
 Bu sitenin tüm işlevlerinden faydalanmak için JavaScript'in etkinleştirilmesi gerekir.
 <a href="https://www.enablejavascript.io/"> Web tarayıcınızda
 JavaScript'i nasıl etkinleştireceğinize ilişkin talimatlar burada sunulmaktadır</a>.
</noscript>

enablejavascript.io sitesi, komut dosyasının devre dışı bırakıldığı kullanıcıların deneyimini mümkün olduğu kadar iyileştirmeye yöneliktir:

  • Tarayıcınıza ilişkin talimatlar sayfanın başına yerleştirilir.
  • Kolayca incelenmelerini sağlamak üzere tüm görseller tam boydur ve satır içine alınmıştır.

Ziyaretçilerinizin JavaScript'i en az sizin yaptığınız kadar sık etkinleştirmesini istiyoruz!

Google Chrome Google Chrome

  1. Bilgisayarınızı başlatın ve Google Chrome tarayıcınızı açın. 
  2. Chrome Tarayıcının sağ üst köşesindeki menü simgesine dokunun.
  3. Açılan menüden "Settings"i seçin. 
  4. Ardından, "Settings" penceresinin sol taraftaki kenar çubuğundan "Privacy and settings"i seçin.
  5. "Privacy and security" altında, "Site settings"e tıklayın. 
  6. JavaScript'i seçin. 
  7. "Allowed (recommended)" seçeneğini etkinleştirin. İşte bu kadar.

Internet Explorer Internet Explorer

  1. Internet Explorer tarayıcınızı başlatın ve bir pencere açın.
  2. Genellikle menü çubuğunun en üst kısmında bulunan "Tools"a tıklayın. Ardından, görüntülenen seçenekler listesinden "Internet Options"ı seçin. "Alt+X" tuşlarına basarak da bu seçeneği hızlı bir şekilde bulabilirsiniz.
  3. "Security" sekmesine tıklayın.
  4. "Custom Level" düğmesine dokunun.
  5. "Scripting" başlığını bulana kadar sayfayı aşağı kaydırmaya devam edin.
  6. JavaScript'i etkinleştirmek için "Active Scripting"i seçin.
  7. "Ok" seçeneğine tıklayın. 
  8. Tarayıcınızı yenileyin.

Microsoft Edge Microsoft Edge

  1. Microsoft Edge tarayıcınızı açın.
  2. Menü sekmesini açmak için sağ üst köşedeki üç nokta simgesine tıklayın.
  3. Menü sekmesindeki "Settings" öğesini seçin.
  4. Soldaki Settings bölmesinde "Site permissions"a tıklayın.
  5. "JavaScript"i seçin.
  6. "Allowed (recommended)" seçeneğini etkinleştirin.

Mozilla Firefox Mozilla Firefox

  1. Mozilla Firefox tarayıcınızı başlatın ve bir pencere açın.
  2. Adres çubuğuna "about:config" yazın ve Enter tuşuna basın.
  3. Tercih adlarında ara kutusunun bulunduğu sayfaya ilerlemek için uyarı mesajının altında bulunan "Accept the Risk and Continue" düğmesine tıklayın.
  4. Tercih adlarında ara kutusuna "javascript.enabled" yazın.
  5. Arama sonuçlarında "javascript.enabled" etiketli seçeneği bulun ve JavaScript'i açın.
  6. Tarayıcınızı yenileyin.

Opera Opera

  1. Opera tarayıcınızı açın.
  2. "Easy Setup" Menüsünü açın.
  3. Easy Setup Menüsünün en altına gidin ve "Go to browser settings"i seçin.
  4. Ardından, "Site Settings" seçeneğini bulmak için aşağı kaydırın ve bu seçeneğe tıklayın.
  5. "Site Settings" altında, JavaScript'i gösteren seçeneği bulup seçin.
  6. JavaScript'i etkinleştirmek için "Allowed (recommended)" anahtarını açın. Etkinleştirilen anahtarın rengi maviye döner.
  7. Tebrikler, JavaScript'i etkinleştirdiniz.

Apple Safari Apple Safari

  1. Cihazınızın "Safari" bölümüne gidin.
  2. "Preferences"ı seçin.
  3. Güvenlik simgesine dokunun.
  4. "Enable JavaScript" onay kutusunu işaretleyin.
  5. Tarayıcınızı yeniden başlatın. 

Hakkında

JavaScript Nedir?

Geleneksel yazılım tasarım dilleriyle uyumlu şekilde çalışır ve kendisini onlardan farklı kılan benzersiz özellikler içerir. CSS ve HTML dillerinin web sayfalarına stil ve yapı kattığı durumlarda JavaScript, web sayfalarına kullanıcı deneyimlerini geliştiren etkileşimli öğeler sağlar.

Bir tarayıcı oturumu sırasında web sayfası yeniden yüklenmeden cihazınızda değişen veya açılan herhangi bir şey var mı? İşte o JavaScript.

Günümüzde, büyük bir etkiye sahip olan JavaScript; Google Chrome, Safari, Mozilla Firefox, Opera, Internet Explorer, Microsoft Edge vb. modern web tarayıcıları tarafından kullanılıyor. Android ve iPhone gibi popüler mobil cihazlar da JavaScript tabanlı tarayıcıları ve uygulamaları yerel olarak çalıştırabiliyor.

Günümüzde, büyük bir etkiye sahip olan JavaScript; Google Chrome, Safari, Mozilla Firefox, Opera, Internet Explorer, Microsoft Edge vb. modern web tarayıcıları tarafından kullanılıyor. Android ve iPhone gibi popüler mobil cihazlar da JavaScript tabanlı tarayıcıları ve uygulamaları yerel olarak çalıştırabiliyor.

JavaScript'in önemini bildiğinizde, çalışma şeklini anlamanız daha kolay olacaktır. Bu nedenle, JavaScript hakkında daha fazla bilgi vermek isteriz.

JavaScript'in Tarihçesi

Web geliştirme için, muhtemelen en sık kullanılan kodlardan birinin oluşturulmasından bu yana 25 yıl geçti. İnternetin ortaya çıkmasıyla JavaScript, hiç tahmin edilmeyen bir konuma ulaştı. Kullanıma sunulmasından bu yana, JavaScript güçlü bir programlama dili olarak yerini güçlendirmesinin yanı sıra modern web geliştirmede de yeni kullanım alanları elde etti.

Scheme, Java ve Self'den ilham alan JavaScript, 1995 yılında Netscape Communications'da çalışmakta olan Brendan Eich tarafından geliştirildi. 1990'larda Netscape Communications, geniş bir kitle tarafından ilk standart web tarayıcısı olan Mosaic yerine tercih edilen Netscape Navigator adlı tarayıcıyla internette önemli bir varlık gösterdi.  

Netscape Communications'ın kurucularından biri, 1993 yılında Illinois Üniversitesinde Mosaic tarayıcı projesi üzerinde çalışan geliştirici ekibinden Marc Andreessen'dir. Web popülerlik kazandıkça teknoloji şirketleri internetteki en verimli tarayıcıyı geliştirmek için yarışa girdi.

Microsoft bunu fark edince internetin kontrolünü Netscape'ten almak için Internet Explorer projesini başlattı. Bu, Microsoft ve Netscape arasında, pazar payında üstünlük elde etmeye yönelik ateşli bir tarayıcı savaşına yol açtı.

Bu dönemde web geliştiricileri, web sayfalarında dinamik özellikler oluşturmak veya eklemek için bir komut dosyası diline ihtiyaç duyuyordu. Başlangıçta, Java'ya odaklandılar ancak sonunda kullanıcı deneyimlerini geliştirmek için daha esnek bir dilin gerekli olduğunu fark ettiler.

Netscape bunu fark etti ve web geliştiricilerinin web sayfalarında etkileşimli özellikler eklemesine olanak sağlayacak hafif bir komut dosyası dili tasarladı. Her saniye çok değerliydi ve JavaScript'in babası tam da bu zaman ortaya çıktı.

1995'te Brendan Eich, Netscape Navigator 2.0 tarayıcının kullanıma sunulması için dinamik bir dil oluşturmak ve bunu uygulamaya geçirmek üzere Netscape ile sözleşme imzaladı. Eich bu proje için yeterli süreye sahip olmadığını düşünüyordu. Ancak, bunu tutku duyduğu alan üzerinde çalışma fırsatı olarak gördü ve Netscape ile birlikte çalışmaya başladı. Böylece hafif bir komut dosyası dili fikri doğdu. Bu dil, Eich tarafından Mocha olarak adlandırıldı ancak daha sonra adı Live Script olarak değiştirildi. 10 gün gibi kısa bir sürede, Eich tarafından işlevsel bir prototip geliştirildi ve Netscape Navigator 2.0 Beta tarayıcıda uygulanmaya hazır hale getirildi.

Tarayıcı alanındaki pazar payı üstünlüğünü korumak için Netscape, Java adlı programlama dilinin geliştiricileri olan Sun Microsystems ile iş ortaklığı yapmayı kabul etti. Bu iş birliği ile Sun Microsystems, Java'yı Java Topluluğu'nun kullanımına sunarken web dağıtım platformu olarak Netscape Navigator'ı kullanacaktı.  

Neredeyse bir yıl sonra, 1996'da Live Script'in adı, Java topluluğunda kabul görmesini sağlama amaçlı bir pazarlama stratejisiyle JavaScript olarak değiştirildi. JavaScript, Netscape Navigator 2.0 tarayıcıda istemci taraflı küçük projeler için bir komut dosyası dili olarak sunulurken Java etkileyici web çözümleri geliştirmeye yönelik özel bir araç olarak kabul edildi.  

Bunu takiben Microsoft, Internet Explorer 3 için özel bir sürüm geliştirmek üzere JavaScript'e tersine mühendislik uyguladı. Java markasına sahip olan ve Java lisansını Netscape'e veren Sun Microsystems ile yasal sorun yaşanmaması için bu sürüm, JScript olarak adlandırıldı.  

Geliştirici olmayanların da erişebildiği, temiz ve esnek JavaScript (ve JScript) son derece popülerdi. Bu durum web sayfalarını daha etkileşimli ve dinamik hale getirdi.

Ne yazık ki, her ikisi de giriş engeli düzeyinin düşük olması nedeniyle kötü bir ün kazanmaya başladı. Düşük düzeyli giriş engeli, ne yaptıkları hakkında çok az bilgi sahibi olan veya hiç bilgisi olmayan insanların, kod parçacıkları yazabildiği anlamına geliyordu. Ek olarak, JavaScript genellikle deneyimlerini geliştirmek yerine insanları rahatsız etmek için (pop-up reklamlar, tarayıcı algılama vb.) kullanıldı.

Bu soruna yönelik ciddi bir karşılık ECMA standartlaşması şeklinde geldi. Netscape ve Sun Microsystems, standardı barındıracak taraf olan ECMA International ile JavaScript'i standartlaştırmaya yönelik belgeler sundular. Bu tür bir yeni dil için standartlaştırma önemli bir adımdı ve çok yerinde bir karardı.

Bu, JavaScript'i daha geniş bir kitleye açtı ve geliştiricilerin komut dosyası dilinin gelişiminde söz sahibi olmalarını sağladı. Standartlaştırma, kodu kötü amaçlarla kullanan kişileri kontrol altında tutma amacına da hizmet etti. Sun'ın Java ticari markasını ihlal etmekten kaçınmak için ECMA komitesi, standartlaştırılmış dili ECMAScript olarak adlandırmaya karar verdi.  

Bu, durumu daha da karmaşık hale getirdi. Ancak sonuç olarak, spesifikasyona atıfta bulunmak için ECMAScript kullanılırken bugünkü kodlama dilinden bahsederken JavaScript kullanıldı ve hâlâ da kullanılıyor.

JavaScript Ne İçin Kullanılır?

JavaScript'in kullanımı, yayınlanmasından bu yana geçen yıllar içinde değişmiştir. Bu noktada, 10 günlük bir süre içinde geliştirilen bir komut dosyası dilinin interneti tamamen nasıl değiştirdiğini merak ediyor olabilirsiniz. İşte cevabı:

Dinamik Web Sayfaları

JavaScript, geçiş öğeleri ve işlevleri gibi dinamik etkileşimleri web sayfalarına eklemek için kullanılır. Ayrıca, kullanıcıların zaman içinde web sayfasını yenilemeye gerek kalmadan yeni görüntüler ve nesneler yüklemesine de olanak tanır.

Web ve Mobil Uygulama Geliştirme

JavaScript'in en güçlü özelliklerinden biri, platformlar arası web uygulamaları ve mobil uygulamalar oluşturmak için kullanılabilen çok çeşitli kitaplıklar ve çerçeveler içermesidir.

Oyun Geliştirme

JavaScript ile web tabanlı oyunlar oluşturmak da mümkündür. İnsanların 2D veya 3D oyunlar geliştirmek için kullanabileceği bir dizi kitaplık ve çerçeve içerir.

Sunucu Tabanlı Çözümler

Web siteleri ve uygulama geliştirmenin ötesinde, geliştiriciler Node.js kullanarak sağlam web sunucuları ve arka uç geliştirme oluşturmak için JavaScript'ten yararlanabilirler.

JavaScript'i Etkinleştirmenin Avantajları

Tarayıcınızda JavaScript'i etkinleştirmenin avantajları, internetteki önemi ve yaygın kullanımından da anlaşılabileceği üzere dezavantajlarından oldukça fazladır. JavaScript'i etkinleştirdiğinizde yararlanabileceğiniz avantajlar şunlardır:  

Daha Etkileşimli Web Siteleri

Animasyonların, videoların, reklam banner'larının ve modern web deneyimine ait diğer unsurların bulunuğu etkileşimli web sitelerine ve arayüzlere erişebilirsiniz.

Hız Artışı

JavaScript, bir istemci tarafı komut dosyası dilidir ve sunucu isteklerini azalttığı için web sayfasında kullanıcı etkileşimini hızlandırır.

Sunucu Yükünde Azalma

JavaScript, istemci tarafında çalıştığından sunucuya bağlanmak için gereken süreyi en aza indirir ve bu da hem bant genişliğini hem de yükü muhafaza eder.

JavaScript ile İlgili Sınırlamalar

JavaScript'in, web sayfalarını ve kullanıcı etkileşimini iyileştirmek için kullanılabileceği birçok durum söz konusu olsa da, yapamayacağı bazı küçük şeyler de vardır. Aşağıda JavaScript ile ilgili bazı sınırlamalar hakkında bilgi verilmiştir:

  1. JavaScript'in en önemli sınırlaması, uygulamayı gerçekleştirmek için tek bir ana gövdeye sahip olmamasıdır.
  2. JavaScript sayfa kaynağınızı veya resimlerinizi koruyamaz. Bu, web sayfasını görüntüleyen bir kullanıcının web sayfanızdaki görüntüleri cihazına indirebileceği anlamına gelir.
  3. JavaScript'in çok işlemcili özelliği yoktur. Bu nedenle JavaScript, bellek üzerinde hiçbir kontrole sahip değildir.
  4. Son olarak, JavaScript farklı bir alan adında barındırılan web sayfalarına erişemez. Bir kullanıcı aynı anda farklı alan adlarındaki web sayfalarını görüntüleyebilse de, bir alan adı web sayfasında çalışan JavaScript başka bir alan adının web sayfasındaki verilere erişemez.

JavaScript'i Devre Dışı Bırakma

Tarayıcınızda JavaScript'i etkinleştirmenin büyük faydaları olduğu gibi, kullanıcılar bir noktada güvenlik için geçici olarak devre dışı bırakmak isteyebilirler. JavaScript; Mozilla Firefox, Google Chrome, Opera, Safari, Microsoft Edge ve Internet Explorer gibi çoğu modern web tarayıcısında devre dışı bırakılabilir.  

Tarayıcınızda JavaScript devre dışı olarak ayarlanmışsa bu, daha önce JavaScript'in devre dışı bırakıldığı veya tarayıcınızda varsayılan olarak etkinleştirilmediği anlamına gelir. Etkinleştirildiği durumlarda JavaScript'i cihazınızdaki tercih edilen tarayıcıya göre nasıl devre dışı bırakacağınızı öğrenmek için okumaya devam edin.

Google Chrome Google Chrome

  1. Google Chrome tarayıcınızı açın.
  2. Genellikle tarayıcının sağ üst köşesinde bulunan Menü simgesine (üç nokta) dokunun.
  3. "Settings"e tıklayın. 
  4. Sol taraftaki pencere bölmesinde "Privacy and settings" öğesine tıklayın.
  5. Privacy and security altında, "Site Settings" düğmesine dokunun.
  6. "JavaScript" seçeneğini bulun ve üzerine tıklayın, ardından "Allowed (recommended)" seçeneğini devre dışı bırakın. 
  7. İşlem tamamlanmıştır.

Internet Explorer Internet Explorer

  1. Cihazınızdaki Internet Explorer tarayıcıyı açın.
  2. Genellikle menü çubuğunun sağ üst kısmında bulunan "Tools"a tıklayın.
  3. Görüntülenen seçeneklerden "Internet Options"ı seçin.
  4. Ardından "Security" sekmesine dokunun.
  5. "Security" sütununda, başka bir sayfa açmak için "Custom Level" düğmesine tıklayın. 
  6. "Active Scripting" seçeneğini buluncaya kadar sayfayı aşağı kaydırın. Disable'a tıklayın.
  7. Tarayıcınızı yeniden başlatın. 

Mozilla Firefox Mozilla Firefox

  1. Mozilla Firefox tarayıcınızı açın.
  2. Adres çubuğuna "about:config" yazın ve "Enter" tuşuna basın.
  3. Ekranınızda beliren risk uyarısını kabul edin.
  4. Arama çubuğuna "javascript.enabled" yazın ve gösterilen seçenekleri değiştirin.
  5. İşlemi tamamlarsanız Firefox tarayıcınızda JavaScript'i başarıyla devre dışı bıraktınız demektir.